پوستر با توانایی و قدرت طراحی و اطلاعات فراوان نقاش فرانسوی ژول شره در قرن 19 میلادی به امروز قدم گذاشت تا مرز مابین هنر و تبلیغات و صنعت و زیبایی را درهم شکند و انسان سوار بر بال زمان به عمق تاریخ به آنجا که در غارهای واقع در دل کوه¬ها بشر با ترسیم اشکال باهم سخن میگفت سفر کند تا دوباره یاد بگیرد که با تکیهبر هنر نقاشی آنچه از عمق قلب او به بیرون میتراود را بر روی کاغذ پیاده کند و با همنوع خود در هرکجای دنیا سخنها بگوید. چگونه میتوان از این مرد تشکر کرد که توانسته است راهگشای تولد هنر در شیوهای مدرن باشد. نقاشیها را از روی بوم و دیوار و موزه و نمایشگاهها به درودیوارهای شهر بکشاند تا نقاشان هنر خود را اینگونه با تبلیغات ترکیب کرده و در گوشه و کنار شهر فریاد زنند. الحق که رابطه هنر و تبلیغات مثل رابطه مادر و فرزند است. هنر مادر مهربانی است که فرزند کوچک و بازیگوش خود را با عطوفت در آغوش میکشد و از روح خود در آن میدمد. نقاشی و زیبایی را که از پوستر بگیرید دیگر چه برایش میماند به جز صفحه خالی سفیدی با چند جمله نامفهوم که هیچکسی به آن حتی نیمنگاهی هم نمیاندازد. پوستر حاصل عطوفت مادرگونه نقاشی است که به تبلیغات پر شروشور جلوه و ابهت داده است. از ژول شره 30 پوستر بهجامانده است؛ اما این 30 عدد چون 30 پلی استفادهشده است مابین زیبایی محض و دنیای سرد آدمیان.
با سپری شدن قرن 19 و آمدن قرن پرتحول بیستم پوستر دیگر جایگاه خود را یافته بود، جایگاهی محبوب بهنحویکه مردم وقتی اینهمه زیبایی را بر دورو دیوار میدیدند حیفشان میآمد بگذارند زیر برف و باران بماند خراب شود، پوسترها را کنده و به خانههای خود میبردند تا هرروز با دیدنشان روحشان با طراوت¬تر شود. امروزه در موزهها و مجموعهها، از این آثار دیده میشود. قرن 20 که صنعت چاپ سنگی پیشرفت کرد، امکانات بیشتری درزمینهٔ طراحی پوستر پیش روی طراحان قرار گرفت تا دیگر بهانهای نباشد کسی از قوه خلاقیت خود استفاده نکند. از آن سالها هرروز چاپ پیشرفت کرد و روشهای آن گسترشیافتهاند، دستگاهها متنوعتر و پیشرفتهتر شدهاند، جوهرهای رنگ باکیفیتتر شدهاند و تمایل به استفاده از پوستر بیشتر شده است بهگونهای که امروزه برای یک طراح باذوق هیچ محدودیتی در طراحی و چاپ وجود ندارد.
در ایران نیز طراحی پوستر با چاپ سنگی منتشر و معمول شد، خطی که معمولاً برای آنها استفاده میشده است خط زیبای نستعلیق است. در آن زمان کارکرد این وسیله تبلیغاتی بیشتر درزمینهٔ مذهبی بود که خط خوش را با نقش و نگار و آرایش ترکیب میکردند.
زیباترین طراحی پوستر
پوستر بهعنوان یکی از محصولات چاپی که در خدمت تبلیغات است، حال دیگر نوبت پرداختن به خود او و روزگارش است که در ذیل برای شما خواهیم گفت.
ذات پوستر چیزی نیست جز ترکیب تصویر و متن در طراحی آن که اگر این ترکیب بهدرستی انجام شود، بهترین عملکرد را میتواند برای شما داشته باشد. تصویر بهعنوان عنصر اصلی در پوستر با دیدهها سروکار دارد، دیدههایی که اگر جلب شوند از فاصلههای دور انسان را وامیدارند که چون شخص سحر شدهای گام بردارد و به سمت منشأ زیبایی و جاذبه برود. پوستر کارکردی بیشتر محیطی دارد تا بر درودیوار نصب شود و انسانها را از دوردست به نزدیکی خود بکشاند تا از نزدیک عنصر دوم آن را نیز ببینید؛ متن را، متنی که باید چون نیمه مکمل عمل کند، نیمه دوم، پیام تصویر را کامل خواهد کرد. همانقدر که تصویر زیبا و جذاب است متن باید زیبا و خلاصه باشد و پیام را به نحوی شفاف و تأثیرگذار به بیننده منتقل کند.
پوسترها در عین زیبایی نسبت به کیفیتی که دارند جز محصولات تبلیغاتی ارزان حساب میشوند، آنها فقط در خدمت تجارت و کسبوکار نیستند؛ هرگاه موضوع همایش برگزاری کار فرهنگی باشد قابلاستفاده هستند، هرکجا پای اطلاعرسانی و دادن آگاهی به مردم وسط باشد پیشتاز هستند، بهطور گستردهای در زمینه¬های ترویجی و آموزشی مورداستفاده قرار میگیرند، وقتی پای مبارزه برای سلامتی به میان کشیده میشود بر درودیوار شهر جای خود را محکم میکنند، وقتی قرار است برای فعالیتهای سیاسی و انتخابات مورد بهرهبرداری قرار گیرند میدان خالی نمیکنند، در زمان جنگ دوشادوش سربازها میجنگد، درست است اسلحه فلزی به دست نمیگیرد؛ اما کلام باصلابت و اثرگذار او اسلحهای بهمراتب قویتری هست. سراغ مناسبتها که برویم باز از تاریخ و اتفاقات نمیتوان بدون یک پوستر زیبا سخن گفت؛ اما بیایید از نقش پوستر در رونق تجارت بگوییم؛ تجارت از تبلیغات، امروز دیگر توان جدا شدن ندارد و هر جا که سخن از تبلیغ است پوستر حاضر به یراق است.
سفارش بهترین پوستر
پوستر در بین اینهمه ابزارهای تبلیغاتی داستان خود را دارد؛ هیچکدام اندازه او مجبور نیستند از هنرهای بصری برای رساندن پیام به مخاطب استفاده کنند؛ زیرا نه ابعادی بزرگ دارد که جلبتوجه نکند نه آنقدر کوچک است که در کیف و جیب جا بگیرد در ابعاد A4, A3, A2, A1, A0 چاپ میشود، کتابچه هم نیست که داخل ساک قرار بگیرد و به هر طرف برده شود، او بر درودیوار چسبانده شده بادی بر تن او نمیخورد تا تکانی بخورد و چون دخترکان زیبا که با باد موهایشان افشان و دلفریب میشود، جادوگری کنند. برای همین است که گفتیم او چارهای ندارد جز اینکه با تصاویرش دلبری کند.
عدهای معتقدند با گسترش استفاده از دنیای مجازی کمکم پوسترها در مقابل تبلیغات دنیای مجازی و زیبایی و رنگارنگ آنها قافله را خواهند باخت و منقرض خواهند شد؛ اما بشر مگر میتواند از حس لامسه خود بگذرد، درست است آنچه دیده بیند دل بخواهد؛ اما مگر لذت دست کشیدن بر تصویری که گویی زنده است، چهرههایی که گویا به چشمان تو خیره شدهاند را میشود با دست کشیدن بر صفحه گوشی بیجان عوض کرد. مگر تابلوهای نقاشی را میتوانید حذف کنید که فکر میکنید این تلفیق هنر و تبلیغات را میتوان حذف کرد؛ اما در این میان نکته ظریفی وجود دارد که نقش همان فوت کوزهگری را دارد که اگر رعایت نشود پوستر میشود تنها یک تابلو نقاش کاغذی که برجایی چسبانده شده است و بعد از خوردن باران و وزیدن باد رنگپریده و پاره شده و بعد فراموش میشود؛ چون درخت بیثمر درجایی که باغبان درخت مثمر میخواهد. این نکته ظریف در طراحی پوستر نهفته است؛ داشتن استراتژی.
مقاله مرتبط:چاپ پوستر فوری
پوستر بدون استراتژی یعنی محصول چاپی که به مخاطب نتوانسته بگوید حرف دلش چیست. نتوانسته است حسی را که سفارشدهنده او دوست داشته در مخاطب بیدار کند، بیدار کند. نتوانسته به بیننده بگوید با این حسی که دارد باید چه کند تا هم خود راضی باشد و هم سفارشدهنده پوستر. آن زمان است که باغبان درخت بیثمر را از ریشه میکند و دور میاندازد.